عباس بن فرج ریاشیابوالفضل عباس بن فرج ریاشی بصری بغدادی (۱۷۷-۲۵۷ هـ)، از راویان، لغت‌شناسان و عالمان به تاریخ عرب جاهلیت، شعر و نحو و ادب، قرن سوم هجری قمری در بغداد و بصره بود. ۱ - معرفی اجمالیابوالفضل عباس بن فرج بن علی ریاشی بصری بغدادی، در سال ۱۷۷ هـ به دنیا آمد. اهل بصره و از موالی محمد بن سلیمان بن علی هاشمی بود. پدر عباس، بنده ریاش از قبیله جذام بود و بدین‌جهت به ریاشی منسوب شد. وی را از راویان و عالم به تاریخ و حوادث عرب جاهلی و شعر و لغت شمرده و در علم نحو و ادب مقام بالایی برای او قائل‌اند. از مازنی نقل است که ریاشی برای من کتاب می‌خواند و او در علم بالاتر از من بود. ریاشی به بغداد سفر کرد و مدتی در آنجا به نقل حدیث پرداخت متوکل او را قاضی بصره کرد، ولی او نپذیرفت. در بصره با ابوالعباس ثعلب ملاقات کرد و مورد احترام او قرار گرفت. ۲ - اساتید و شاگردانریاشی از اساتیدی چون اصمعی، ابوعبید بن المثنی و ابوداود طیالسی بهره برد. از شاگردان وی می‌توان به محمد بن یزید مبرّد، ابن‌درید و ابن‌ابی‌الدنیا اشاره کرد. ۳ - سرانجامریاشی، در سال ۲۵۷ هـ که واقعه صاحب زنج در بصره رخ داد و سپاه صاحب زنج به قتل و غارت شهر پرداخته و آن‌را به آتش کشیدند، ریاشی در مسجد بصره در حال اقامه نماز ظهر بود که مهاجمان ریخته و با شمشیر او را به قتل رساندند. او در هشتاد سالگی درگذشت. ۴ - آثارآثار ریاشی عبارت‌اند از: الابل، الخیل، ما اختلف اسمائه من کلام العرب و نیز اشعاری دارد. ۵ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۲۵]
تفضلی، آذر و فضائلی، مهین، فرهنگ بزرگان، ص۲۵۹.
[۲۷]
فروخ، عمر، تاریخ الادب العربی، ج۲، ص۳۱۹.
۶ - پانویس۷ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۲۶، برگرفته از مقاله «عباس بن فرج ریاشی». • عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۸۹. رده‌های این صفحه : ادیبان سده سوم (قمری) | درگذشتگان سال 257 (قمری) | راویان صاحب کتاب | زادگان سال 177 (قمری) | لغت شناسان سده سوم(قمری) | محدثان اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | نحویان سده سوم(قمری)
|